Acteren is overleven (en omgekeerd): Suzanne Grotenhuis op glad ijs

Het ijs in On ice is niet overal even glad, maar Suzanne Grotenhuis haalt er de spuitbus bij en maakt de plekken extra nat. De mooie ijspiste van kunststof kocht ze met het geld van de Roel Verniers-prijs die ze als ‘aanstormend talent’ verwierf op de laatste dag van het Theaterfestival in 2013 met haar productie Zwarte Woud Forever. Nu was ze weer van de partij op het recente Theaterfestival in Antwerpen. Niet om een prijs te winnen, maar als een extraatje, omdat ze duidelijk als jonge actrice niet iets, maar veel te vertellen heeft. On ice als ‘verteltheater’ van de bovenste plank. Op schaatsen. Op glad ijs. Hoe durft ze!

Suzanne Grotenhuis (°1985) is onder meer bekend van Heimat (2014), een productie waarin jongeren – debuterende spelers – ouders en grootouders ontmoeten, vragen stellen en antwoorden krijgen. Een confronterende voorstelling voor een deel gefilmd en muzikaal verlucht, over de zogezegde kloof tussen een oude en een nieuwe generatie. Opmerkelijk van de beide kanten is de bereidheid tot luisteren en nadenken. Er komt zelfs begin volgend seizoen een vervolg: Heimat 2, waarin ervaren mensen uit Noord-Europa in woord en beeld het eveneens zullen hebben over wat was en wat komt. Over smeltende ijsvlaktes en de bezorgdheid over wat de komende generaties te wachten staat. Luidop vragen stellen en nadenken over leven en overleven om met minder angst de toekomst tegemoet te gaan. Geëngageerd theater vol zelfvertrouwen, tegen onverschilligheid.

Dat is het ook waar Suzanne Grotenhuis naar streeft met haar solo-optreden On ice. Niet zomaar een mengeling van eigen en gefantaseerde ervaringen, maar een speelse voorstelling op schaatsen waarbij het publiek af en toe groentjes lacht. Waarin eenzaamheid en onrust, weelde en geloof in eigen kunnen, goochelen en begoochelen, het fysieke en het spirituele, samenkomen.

Galant in zwart pak bespeelt Grotenhuis verschillende registers, van circusgoochelaar tot bezorgde dame. Ze nodigt uit uitbundig mee te schaatsen na de voorstelling, waarmee ze bedoelt dat theater altijd een meebeleven is en, zoals het leven zelf, altijd een mogelijk vallen en opstaan. Ze heeft de piste met kartonnen afvaldozen afgebakend. Ze wil af van een teveel aan spulletjes. Aan wat ze in de hand houdt, vraagt ze: heb jij me blij gemaakt? Wat niet blij maakt, wordt waardeloos. Eveneens vraagt ze zich af of haar omgeving en, doordenkend, het hele maatschappelijk bestel haar hebben blij gemaakt. In wat voor wereld leef je als je ondanks alle ge-upgrade technische middelen, lichamelijk en/of  mentaal toch nog verdwaalt? Er is een teveel aan weelde en aan opgedrongen extravagante bedenkingen. Of is de gedachte aan, en de dure voorbereiding van een ingeblikte vlucht naar mars waar je nooit meer van terug kan keren, niet een waanidee, waar je als een onmachtige kijker tegenover staat?, vraagt ook Grotenhuis zich af.

On ice is een magisch gebeuren. Een beetje techno, af en toe een snuifje filosofie en een goed deel ‘doen alsof’ in alle bescheidenheid. Eventjes omzien naar vroeger en luisteren naar het muziekje van een kleine speeldoos (een souvenir van vader) waar de muzische figuurtjes echter uit verdwenen. Nu zijn ze twee plots draaiende wijnglazen op een tafeltje dat vergeefs op iemand wacht.

Geen vedette-allures bij Grotenhuis en geen belerend gebaar. Een direct aanspreken van het publiek. Vooral een zoeken (daarom niet altijd een vinden) naar evenwicht tussen kunnen en kunst, tussen woord, beeld en beweging. Ongekunsteld en on-bedeesd tegemoetkomend aan wat een publiek mag verwachten: een ontmoeting die ogen opent, hersens prikkelt en blij maakt.

Blij makend is evenzeer dat Suzanne Grotenhuis voor de komende vijf jaar, samen met Freek Vielen en Rebekka de Wit, deel uit maakt van De Nwe Tijd in Antwerpen, de opvolger van De Tijd (1987). Daarmee geeft Lucas Vandervost (°1957) na veel boeiende jaren bij De Tijd, met een gerust gemoed het roer in handen van veelbelovend talent.

Info: www.detijd.be