Recensie

En avant, marche! Een fanfaremuzikant mag niet sterven.

En avant, marche! - © Phile Deprez
En avant, marche! – © Phile Deprez

We beleven zo te zien, een tijd van afscheid nemen. Met Het gaat over (wordt later op deze website  besproken) neemt Lukas Vandervost (1957) op een originele manier afscheid van De Tijd, waar hij in 1987 (samen met Ivo Van Hove) mee begon. Revue Ravage van Tom Lanoye (NTGent, KVS, Théâtre National) gaat over het node afscheidnemen van een politicus (zie theatermaggezien, 26/04/2015) en nu is er een Europese tournee van En avant, marche!, van Alain Platel, Frank Van Laecke, Steven Prengels (NTGent, les ballets C de la B, VLamo, e.a.) waarin een trombonespeler door een tumor in de mond zich moet terugtrekken en achteraan de fanfare, de cimbalen bedient.

Weggaan is altijd een beetje doodgaan en in En avant, marche! betekent de gedwongen ‘verplaatsing’ van de muzikant op de duur ook diens definitief afscheid van een fanfare die oneindig meer betekent dan muzikaal samenspel en amusement. Voor mederegisseur Frank Van Laecke staat een fanfare symbool voor een ‘micro-maatschappij’, een collectiviteit die als in elk verenigingsleven gevoelig is voor spanningen zowel met de mensen en toestanden binnen als buiten de vereniging. In En avant, marche! wordt dan ook samenhorigheid in het delen van vreugde en verdriet aangesneden maar vooral ook het samen opgaan in een kunstzinnige sfeer die heel wat obstakels ruimt en een aureool van onsterfelijkheid oproept.

Voor de tournee in de diverse buitenlandse theaters zal telkens beroep worden gedaan op de versterkende medewerking

En avant, marche! - © Phile Deprez
En avant, marche! – © Phile Deprez

van een plaatselijke fanfare. Voor de voorstellingen in Gent was het de Koninklijke Muziekvereniging De Leiezonen uit Desselgem die, onder de leiding van Diederik de Roeck, voor een indrukwekkende parade zorgde. Choreograaf Alain Platel geeft de fanfare trouwens  een bijzondere plaats in het geheel zoals hij ook de twee majoretten (de actrices Chris Thijs en Griet Debacker) extra taken toekent, waardoor hun functie de geroutineerde gestes overstijgt. Deze variërende toepassing van een ‘vervreemding’ geeft de gehele voorstelling verschillende betekenissen waardoor het persoonlijke drama van de trombonespeler ook meerdere facetten krijgt, die dan door Wim Opbrouck ook weer op een eigen manier worden ontwikkeld.

Het lijkt er wel op dat de hele productie op het lenige lijf van Wim is geschreven. Inhoudelijk en vormelijk zijn er heel wat

aanknopingspunten met wat hij nu al vele jaren als acteur en een korte periode als artistiek leider met het NTGent heeft gepresteerd en heeft willen bereiken: een zo groot mogelijk publiek met zoveel mogelijk  kwaliteitsvolle voorstellingen waar zoveel als mogelijk getalenteerde spelers en andere medewerkers kunnen aan deelnemen. Volgend seizoen staat NTGent weer onder de algemene artistieke hoede van de uit Duitsland terugkerende Johan Simons en is En avant, marche! voor Opbrouck een beetje afscheid nemen, alhoewel hij er acteur blijft.

En avant, marche! - © Phile Deprez
En avant, marche! – © Phile Deprez

Opbrouck opent de voorstelling met een sobere maar niettemin van meet af aan indringende presentie. Hij is een oude, moeë, zieke man. Je ziet hem denken aan de vele ups en downs die hij met zijn onafscheidelijke fanfare heeft meegemaakt. Hij heeft er enkele opnames van, die hij tracht te beluisteren via zijn recorder, maar hij vindt niet direct het stopcontact. Een scène als een dwingende uitnodiging, waarbij je onmiddellijk op de rand van je stoel zit en blijft zitten. Als in een flash-back maak je verschillende fasen mee uit het leven van de fanfare en van een aantal spelers, telkens met de trombonist als middelpunt. Een fascinerende opeenvolging van scènes in een almaar meer boeiende bewegingsregie van Alain Platel om tenslotte uit te monden in een confrontatie van de oudere man met zijn gedroomde opvolger die zich als een jonge danser aandient. Hendrik Lebon (1980), veelzijdige danser (ook bekend van Gardenia, wereldwijd bejubelde productie van Platel/Van Laecke/Prengels uit 2010) zorgt in een sterk geladen symbolische dansante ontmoeting met Wim Opbrouck, dan ook voor een hoogtepunt in een productie die in feite geen enkel ogenblik loslaat.

En avant, marche! is niet enkel een verrassend samengaan van enkele parodiërende tekstflarden in verschillende talen, van toegankelijke klassieke muziek (arrangementen en eigen werk van componist/dirigent Steven Prengels), van een feilloos uitgevoerde choreografie. Meteen een productie die het geloof sterkt in de noodzakelijkheid van een muzische vorming om een samenleving leefbaar te houden, dreigende apartheid en vereenzaming, te lenigen, herinneringen aan wat ontroerde, levendig te bewaren, de toekomst geloofwaardiger te maken.
Info: www.ntgent.be of www.lesballetscdela.be